تهیه نقشه پوشش گیاهی پارک ملی گلستان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی ‏‎(gis)‎‏ و داده های ماهواره ای ‏‎tm‎‏ لندست

از آنجائیکه بررسی پوشش گیاهی بویژه شناسایی جوامع و نوع تراکم گیاهان در اکوسیستمهای مختلف می تواند بیانگر توان محیط و روند حاکم بر آن باشد، بررسی ترکیب و انتشار جوامع گیاهی و مقایسه بین پوششهای گیاهی و تهیه نقشه پوشش گیاهی، بعنوان ابزاری برای سایر مطالعات علمی در زمینه برنامه ریزی های لازم جهت بهره برداری، حفاظت و احیا اکوسیستمهای مناطق مختلف کره زمین می تواند منبع مناسب و قابل اعتمادی را ارائه دهد. برای تهیه نقش پوشش گیاهی روشهای فراوانی توسط محققین ارائه شده که هر کدام دارای معایب و محاسنی است. در این تحقیق بر این شدیم تا قابلیتهای داده های ‏‎tm‎‏ ماهواره لندست و سیستمهای اطلاعات جغرافیایی ‏‎(gis)‎‏ در تحلیل و مدلسازی و نقشه بندی پوشش گیاهی منطقه مورد مطالعه، مورد بررسی قرار دهیم. برای انجام این تحقیق پس از بررسی اولیه میدانی و تعیین محدوده مورد مطالعه، برای تعیین محدوده های فلورستیک فیزیونومیک یکنواخت از داده های ‏‎tm‎‏ لندست و عکسهای هوایی و نقشه توپوگرافی 000/50: 1 استفاده شد. سپس اطلاعات مورد نیاز در منطقه جنع آوری شد و وارد پایگاه اطلاعات داده ها شد. پس از تصحیح هندسی تصویر ماهواره ای منطقه، این تصویر را به روش نظارت نشده طبقه بندی کردیم تا با استفاده از آن و نقشه طبقات ارتفاعی و شیب و جهت از منطقه نمونه برداری کنیم. پس از تعیین نمونه های آموزشی، تیپهای موجود در منطقه تهیه شد و تفکیک پذیری بین آنها تحلیل شد و10 تیپ قابل تفکیک ارائه شد. نتایج شاخص کاپا در این بخش از کار رضایت بخش بود ولی برای تعیین صحت امر تهیه این نقشه و تصدیق تفکیک پذیری اقدام به مدلسازی توسط سیستمهای اطلاعات جغرافیایی کردیم. مدلی که ارائه شد برای گونه غالب منطقه بود که با توجه به مطالعات میدانی مشخص شد که گونه غالب درمنه است. اما لازم به ذکر است که اطلاعات مربوط به هر گونه را اگر در این روابط قرار دهیم می توانیم مدل را برای آن گونه بدست آورد. این مدلسازی برای ارزیابی تناسب رویشگاهی برای حضور گونه درمنه بود. اما پس از این بدست آوردن نقشه این مدل با استفاده از تئوری بیس ‏‎(bayes)‎‏ احتمال حضور گونه درمنه را در شرایط مختلف محیطی بدست آوریم و نقشه احتمال حضور گونه درمنه در منطقه نیز بدست آمد و میزان همبستگی آن نقشه تناسب رویشگاهی برای حضور گونه درمنه بدست آمد و تحلیل شد. نتایج نشان داد که همبستگی بالایی بین احتمال و تناسب رویشگاه و تصویر تفکیک شده برای تیپهای بدست آمده وجود دارد و لذا با توسعه این مدلها با کار میدانی کمتر می توان به نقشه های پوشش گیاهی دقیقتر دست یافت. همچنین پردازش رقومی داده های ‏‎tm‎‏ قابلیت طبقه بندی و نقشه بندی پوشش گیاهی را در حد تیپ های عمده گیاهی دارا میباشد. با بهره گیری از قابلیتهای بالای داده های ماهواره ای در ارائه اطلاعات از فاکتورهای محیطی و قابلیتهای ‏‎‏‎gis‎‏ در تحلیل و مدلسازی فضایی، می توان مطالعه ارتباطات اکولوژیک و روابط درونی اکوسیستمها و توسعه مدلهای اکولوژیک را به نحو بهینه انجام داد.